Góp ý dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa, nhiệm kỳ 2025-2030 đối với lĩnh vực văn hóa, thể thao, giáo dục, y tế

 Báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa nhiệm kỳ 2025 - 2030 là văn kiện trung tâm, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong đời sống chính trị - xã hội của tỉnh, thể hiện rõ tư duy, tầm nhìn, mục tiêu và phương hướng phát triển toàn diện, bền vững trong giai đoạn mới. Văn kiện này không chỉ tổng kết sâu sắc chặng đường nhiệm kỳ qua, mà còn xác lập định hướng chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong bối cảnh đan xen cả thời cơ và thách thức.

Báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa nhiệm kỳ 2025 - 2030 là văn kiện trung tâm, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong đời sống chính trị - xã hội của tỉnh, thể hiện rõ tư duy, tầm nhìn, mục tiêu và phương hướng phát triển toàn diện, bền vững trong giai đoạn mới. Văn kiện này không chỉ tổng kết sâu sắc chặng đường nhiệm kỳ qua, mà còn xác lập định hướng chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong bối cảnh đan xen cả thời cơ và thách thức.

Trong tổng thể các trụ cột phát triển được xác định, các lĩnh vực văn hóa, thể thao, giáo dục và y tế có ý nghĩa nền tảng và chiến lược. Đây không chỉ là những lĩnh vực bảo đảm quyền con người theo Hiến pháp năm 2013, mà còn là động lực nội sinh thúc đẩy phát triển con người Thanh Hóa toàn diện về thể chất, trí tuệ, nhân cách và bản sắc. Đầu tư đúng hướng cho các lĩnh vực này chính là đầu tư cho chiều sâu phát triển, cho năng lực cạnh tranh dài hạn của tỉnh trong tiến trình hội nhập và hiện đại hóa.

Từ nhận thức đó, bài viết tập trung phân tích và góp ý các nội dung liên quan đến bốn lĩnh vực: văn hóa, thể thao, giáo dục và y tế trong dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XX, trên nền tảng lý luận quản lý nhà nước gắn với thực tiễn của tỉnh trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.

1. Góp ý về kết quả đạt được (Phần A. Mục 2.2; 2.3; 2.4)

Về bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa.Dự thảo báo cáo đã nêu số lượng di sản được công nhận (7 di tích cấp tỉnh, 16 di sản phi vật thể cấp quốc gia), song chưa phân tích được hiệu quả khai thác sau công nhận. Do đó, dự thảo nên bổ sung tỷ lệ di tích được đưa vào phục vụ du lịch, giáo dục văn hóa hoặc hoạt động cộng đồng; nêu rõ giá trị sử dụng, giá trị kinh tế và hiệu ứng lan tỏa xã hội của di sản. Ngoài ra, cần thể hiện vai trò của chuyển đổi số trong công tác bảo tồn, quảng bá và giáo dục về di sản, đặc biệt là việc ứng dụng nền tảng số, thực tế ảo, mã QR, thư viện số... theo định hướng của Quyết định số 749/QĐ-TTg về chuyển đổi số quốc gia.

Về phong trào xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở. Dự thảo nêu nội dung triển khai sâu rộng nhưng còn thiếu minh chứng cụ thể, do đó nên bổ sung thống kê về các mô hình tiêu biểu như "cơ quan văn hóa", "khu dân cư kiểu mẫu", "trường học thân thiện, học sinh tích cực"... cùng với mức độ lan tỏa, tỷ lệ người dân tham gia và tác động đến hành vi văn hóa, lối sống và chuẩn mực xã hội.

Về xã hội hóa giáo dục. Dự thảo đánh giá chung là đạt kết quả tích cực; tuy nhiên, cần đi sâu hơn vào phân tích mức độ hài lòng của phụ huynh, học sinh, sự công bằng trong tiếp cận dịch vụ giáo dục ngoài công lập và sự hỗ trợ chính sách đối với đối tượng yếu thế trong môi trường xã hội hóa.

Về kết quả lĩnh vực y tế. Dự thảo đã ghi nhận tiến bộ vượt bậc của y tế tỉnh trong hậu COVID-19, nhưng cần mở rộng đánh giá ở ba khía cạnh: Tiến trình chuyển đổi số y tế (mức độ triển khai hồ sơ sức khỏe điện tử, phần mềm quản lý bệnh viện, thanh toán không dùng tiền mặt, khám chữa bệnh từ xa); Chất lượng vận hành hệ thống y tế cơ sở, y tế tư nhân; Mức độ chuyển hướng chiến lược từ “chữa bệnh” sang “chăm sóc sức khỏe toàn dân” theo định hướng của Chiến lược quốc gia về y tế dự phòng.

2. Góp ý về kết quả thực hiện các chương trình trọng tâm và các khâu đột phá

Mục 1.5: “Chương trình nâng cao chất lượng văn hoá”. Dự thảo nêu 08/14 chỉ tiêu đạt và vượt, tuy nhiên nên công bố ở phần chú thích 14 chỉ tiêu văn hóa đã đề ra từ đầu nhiệm kỳ, chỉ rõ 6 chỉ tiêu chưa đạt và lý do. Đồng thời, cần bổ sung lượt khách du lịch đến các di tích sau đầu tư; giá trị thương mại của sản phẩm văn hóa; ứng dụng công nghệ số trong bảo tồn và giáo dục văn hóa.

Mục 1.6: “Chương trình nâng cao chất lượng giáo dục”.Dự thảo ghi nhận 09/10 nhóm chỉ tiêu đạt/vượt, nhưng cần làm rõ chỉ tiêu nào chưa đạt. Đặc biệt, nên đánh giá về chuyển đổi số trong giáo dục (dạy học trực tuyến (LMS), thư viện số, học liệu mở, phần mềm quản lý trường học...)

Mục 1.7: “Chương trình nâng cao chất lượng y tế”.Dự thảo nêu 11/13 chỉ tiêu hoàn thành, tuy nhiên cần công bố chỉ tiêu cụ thể chưa hoàn thành. Đồng thời, cần bổ sung đánh giá hiệu quả hoạt động của trạm y tế xã/phường; phân tích mức độ ứng dụng chuyển đổi số trong y tế (hồ sơ sức khỏe điện tử, phần mềm khám chữa bệnh, quản lý thông tin sức khỏe cộng đồng, mô hình y tế thông minh...).

3. Góp ý về hạn chế, yếu kém và nguyên nhân (Phần A - II)

Dự thảo đã chỉ ra các tồn tại, song còn mang tính mô tả, chưa thể hiện rõ hệ lụy. Kiến nghị bổ sung theo hướng đánh giá chiều sâu. Cụ thể như sau:

Về giáo dục: “Đội ngũ nhà giáo còn bất cập về cơ cấu…”; đề nghị bổ sung: “ảnh hưởng đến năng lực chuyển đổi số của học sinh trong tương lai”.

“Tình trạng mù chữ, tái mù ở khu vực miền núi…”; đề nghị bổ sung: “ảnh hưởng trực tiếp đến việc nâng cao dân trí và bình đẳng trong tiếp cận giáo dục”.

“Khó khăn trong tuyển dụng lao động…”; đề nghị bổ sung: “khiến doanh nghiệp khó mở rộng sản xuất, giảm năng lực cạnh tranh của tỉnh”.

Về y tế: “Thực hiện cơ chế tự chủ tài chính…”; đề nghị bổ sung: “dẫn đến phụ thuộc ngân sách, giảm động lực nâng cao chất lượng dịch vụ”.

“Chất lượng hệ thống y tế cơ sở còn thấp…”; đề nghị bổ sung: “khiến người dân không tin tưởng, dồn lên tuyến trên, gây quá tải bệnh viện tỉnh và Trung ương”.

“Thanh toán, quyết toán chi phí BHYT còn vướng mắc…”; đề nghị bổ sung: “gây chậm trễ tài chính, ảnh hưởng hoạt động thường xuyên của các cơ sở y tế”.

“Vi phạm hành nghề y dược tư nhân…”; đề nghị bổ sung: “gây rủi ro cho sức khỏe cộng đồng, xói mòn niềm tin vào hệ thống y tế”.

4. Góp ý về các chỉ tiêu chủ yếu (Phần thứ 2 - III)

Mục 2: “Về văn hoá - xã hội”. Chỉ tiêu 15 bác sĩ/10.000 dân phù hợp với xu hướng nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe, cao hơn mức trung bình cả nước (12,5 bác sĩ/10.000 dân, năm 2024). Kiến nghị bổ sung chỉ tiêu phụ: “Tỷ lệ bác sĩ làm việc tại tuyến y tế cơ sở”, để bảo đảm phân bổ công bằng và hiệu quả nhân lực y tế trên toàn tỉnh.

5. Góp ý về các nhiệm vụ trọng tâm và các khâu đột phá (Phần D)

Xây dựng văn hóa số là một yêu cầu tất yếu trong kỷ nguyên chuyển đổi số, gắn liền với mục tiêu phát triển con người toàn diện, xã hội số, và nâng cao năng lực nội sinh của quốc gia, của mỗi địa phương. Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã xác định rõ: “Phát triển mạnh mẽ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; xây dựng công dân số, văn hóa số và quản trị số”.

Tỉnh Thanh Hóa đang đẩy mạnh chuyển đổi số trong các lĩnh vực quản lý nhà nước, kinh tế, giáo dục, y tế, văn hóa. Tuy nhiên, việc xây dựng nền tảng văn hóa số, định hướng hành vi văn hóa trên môi trường mạng, bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc và phòng chống các biểu hiện lệch chuẩn văn hóa số còn thiếu chiều sâu. Nếu không chú trọng đúng mức, khoảng trống văn hóa trên không gian mạng có thể trở thành nguy cơ làm xói mòn giá trị truyền thống và gây rối loạn định hướng xã hội.

Do đó, dự thảo nên bổ sung vào phần nhiệm vụ trọng tâm:“Xây dựng và phát triển văn hóa số, từng bước hình thành hệ sinh thái văn hóa trên môi trường số, góp phần tạo dựng không gian mạng an toàn, lành mạnh, nhân văn; nâng cao năng lực tiếp cận, sáng tạo và chia sẻ giá trị văn hóa của người dân Thanh Hóa trong kỷ nguyên số”.

Là những trụ cột chiến lược trong phát triển bền vững, các lĩnh vực văn hóa, thể thao, giáo dục và y tế cần tiếp tục được nhìn nhận như động lực nội sinh cốt lõi, giữ vai trò then chốt trong quá trình phát triển con người toàn diện và nâng cao chất lượng sống cho Nhân dân tỉnh Thanh Hóa trong giai đoạn tới. Một số ý kiến được nêu ra trong bài viết xuất phát từ tinh thần trách nhiệm và mong muốn đóng góp phần nhỏ vào việc hoàn thiện Báo cáo chính trị trình Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX theo hướng toàn diện, thiết thực và phù hợp hơn với yêu cầu phát triển trong thời kỳ mới./.

ThS. Nguyễn Trần Bách Diệp

GVC. Phòng Tổ chức, hành chính, thông tin, tư liệu

 

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1.     Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ

XIII, Nxb Chính trị Quốc gia Sự thật.

2.     Tỉnh ủy Thanh Hóa (2020), Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh

Hóa lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020 -2025.

3.     Thủ tướng Chính phủ (2020), Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 3/6/2020 về

Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến 2030.

4. Thủ tướng Chính phủ (2021), Quyết định số 1909/QĐ-TTg ngày 19/10/2021 về

Chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2030.

5. Bộ Y tế (2021), Quyết định số 5316/QĐ-BYT ngày 22/11/2021 phê duyệt Chiến lược chuyển đổi số ngành y tế đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.