Một số giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hoá trong giai đoạn hiện nay

 Thời gian qua, HĐND huyện Hà Trung đã tổ chức và hoạt động nề nếp, sáng tạo, đổi mới và đạt được những kết quả nhất định, thực hiện tốt chức năng quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương, hoạt động tham vấn nhân dân đi vào chiều sâu.

Nghị quyết của HĐND đã kịp thời thể chế hóa, cụ thể hóa đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; nội dung các nghị quyết cơ bản bám sát với tình hình thực tế ở địa phương; có tính khả thi cao, đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao đời sống Nhân dân; tổ chức thực hiện tốt chức năng giám sát theo luật định, từng bước giải quyết các vấn đề bức xúc ở địa phương; quan hệ giữa đại biểu dân cử với cử tri được cải thiện, niềm tin của cử tri đối với Đảng, Nhà nước được nâng lên. HĐND huyện đã phát huy vai trò là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân. 

Song, bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động của HĐND huyện vẫn còn tồn tại, hạn chế, như:một số nội dung trong kỳ họp HĐND huyện chất lượng chưa cao; công tác giám sát chưa toàn diện; việc theo dõi, đôn đốc thực hiện các kết luận sau giám sátchưa thường xuyên; hoạt động tiếp xúc cử tri còn đơn điệu về hình thức, chưa thu thập phản ảnh được hết ý chí và nguyện vọng của Nhân dân; một số Đại biểu HĐND huyện chưa phát huy hết nhiệm vụ, quyền hạn của người đại biểu...

Để nâng cao vị thế, vai trò của cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương; phát huy những kết quả tích cực đã đạt được, khắc phục các tồn tại, hạn chế nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn hiện nay, HĐND huyện Hà Trung cần phải tiếp tục đổi mới. Thực hiện được điều đó, trong thời gian tới, HĐND huyện cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, trong đóchú trọng vào các giải pháp sau:

Một là, nâng cao chất lượng, nội dung tổ chức các kỳ họp HĐND huyện

Tiếp tục thực hiện tốt công tác tuyên truyền trước và sau các kỳ họp HĐND huyện để kỳ họp thực sự là sự kiện chính trị, diễn đàn dân chủ thu hút được sự quan tâm của cử tri và Nhân dân.

Nâng cao chất lượng các văn bản trình kỳ họp (đúng thời hạn, đủ số lượng, đạt chất lượng) và chất lượng thẩm tra các văn bản trình tại kỳ họp (thẩm tra các văn bản theo hướng khẳng định những nội dung đã đảm bảo đúng quy định của pháp luật, những nội dung cần đưa ra thảo luận tại kỳ họp và đề xuất...).

Đổi mới cách ra Nghị quyết, đảm bảo 100% Nghị quyết HĐND được ban hành đúng quy định của pháp luật; nội dung Nghị quyết ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện.

Nâng cao chất lượng điều hành của Thường trực HĐND huyện trong kỳ họp; vai trò, trách nhiệm của đại biểu trong thảo luận, quyết định các nội dung quan trọng của kỳ họp và trong chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp HĐND huyện; đảm bảo 100% đại biểu chuẩn bị nội dung thảo luận, tham gia ý kiến đối với các văn bản trình kỳ họp.

Sau mỗi kỳ họp, HĐND phải tổ chức đánh giá, rút kinh nghiệm và sớm triển khai công tác chuẩn bị cho kỳ họp tiếp theo.

Hai là, nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của HĐND huyện

Tiếp tục nâng cao chất lượng giám sát tại các kỳ họp thông qua việc xem xét các báo cáo, chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp.Nâng cao trách nhiệm của đại biểu trong thực hiện quyền chất vấn; các Tổ đại biểu HĐND huyện phải có ít nhất 01 nội dung chất vấn/kỳ họp. Tăng cường hoạt động giám sát chuyên đề; từng bước giải quyết triệt để những vấn đề bức xúc của xã hội được giám sát. Sau khi giám sát phải có kết luận giám sát và đôn đốc thực hiện. 

Các đại biểu HĐND huyện phải thường xuyên nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn, bản lĩnh chính trị, nhất là trong thực hiện nhiệm vụ giám sát. Thường trực HĐND, các ban, các đại biểu HĐND huyện cầntăng cường trách nhiệm theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các kết luận sau giám sát.Thực hiện tái giám sát đối với các nội dung kết luận chưa đạt yêu cầu; xây dựng quy định về chế tài xử lý đối với cá nhân, tập thể không thực hiện hoặc thực hiện không đúng kết luận giám sát.

Ba là, đổi mới, nâng cao chất lượng tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND huyện

Đổi mới hoạt động tiếp xúc cử tri theo hướng đa dạng các hình thức tiếp xúc cử tri (TXCT); phản ánh được đầy đủ tâm tư, nguyện vọng, kiến nghị của cử tri trên địa bàn huyện; phổ biến, quán triệt kịp thời các Nghị quyết của HĐND huyện đến cử tri để tổ chức thực hiện.

Để đổi mới, nâng cao chất lượng TXCT, ngoài việc thực hiện tốt các hình thức TXCT theo luật định, đại biểu HĐND huyện mở rộng thực hiện tốt các hình thức TXCT khác, như: TXCT qua các cuộc họp tại nơi cư trú (Đại biểu HĐND huyện cư trú ở đâu thì có trách nhiệm dự đầy đủ các cuộc họp thôn, bản, tổ dân phố ở đó để lắng nghe ý kiến, kiến nghị, đề xuất của Nhân dân, cử tri); TXCT điện tử (tương tác giữa đại biểu HĐND huyện với cử tri thông qua việc sử dụng CNTT như: qua phần mềm zalo, trang Thông tin điện tử của huyện, hòm thư điện tử cá nhân của Đại biểu HĐND huyện...); TXCT bằng hình thức đối thoại trực tiếp (Đại biểu HĐND huyện là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền khi thực hiện đối thoại với Nhân dân, cử tri phải “nghe dân nói, nói cho dân nghe”). Ngoài ra, những thông tin khác do Nhân dân gặp gỡ đại biểu để phản ánh tại nơi làm việc, nơi ở... đại biểu có trách nhiệm tổng hợp và coi đây là dạng thông tin dư luận xã hội để phục vụ lãnh đạo.

Thường trực HĐND huyện phải công khai rộng rãi lịch, địa điểm và các hình thức tiếp xúc cử tri để mọi cử tri có nhu cầu có thể tham dự. Tổ chức tập huấn kỹ năng tiếp xúc, trả lời kiến nghị của cử tri cho đại biểu HĐND huyện. Xây dựng quy định về chế tài xử lý đối với cá nhân, tập thể không giải quyết hoặc giải quyết không hiệu quả đối với các kiến nghị (có thể giải quyết được) của cử tri.

Bốn là, nâng cao vai trò, trách nhiệm hiệu quả hoạt động của đại biểu HĐND huyện

Đại biểu HĐND huyện là hạt nhân, là nòng cốt, quyết định chất lượng hoạt động của HĐND. Chính vì vậy, đại biểu HĐND huyện phải có đủ năng lực, trình độ chuyên môn, bản lĩnh chính trị (có cái nhìn sáng suốt, công tâm; phương pháp làm việc khoa học; dám nghĩ, dám nói, dám làm, không nể nang; đặt lợi ích của Nhân dân, của huyện lên trên hết, trước hết).

Để nâng cao chất lượng đại biểu HĐND, Thường trực HĐND tỉnh, huyện phải thường xuyên quán triệt, tuyên truyền nâng cao nhận thức cho các đại biểu HĐND huyện để mỗi đại biểu chủ động phát huy hơn nữa tinh thần trách nhiệm, trí tuệ, năng lực, bản lĩnh của mình trong thực hiện nhiệm vụ của người đại biểu HĐND huyện. Có kế hoạch thường xuyên bồi dưỡng, tập huấn, trang bị kiến thức, cung cấp tài liệu, thông tin tổng hợp về tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh, của huyện cho đại biểu. Thường xuyên kiểm tra, rà soát năng lực hoạt động của từng đại biểu HĐND huyện; qua đó có những đánh giá, xếp loại cụ thể về chất lượng đại biểu HĐND huyện để thực hiện tốt công tác thi đua, khen thưởng, đưa ra giải pháp đối với đại biểu không đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ cũng như xây dựng kế hoạch đào tạo bồi dưỡng đối với đại biểu HĐND huyện. Bên cạnh đó, Thường trực HĐND huyện cũng cần phải đảm bảo các điều kiện tốt nhất cho hoạt động của đại biểu HĐND huyện; trong đó chú trọng việc xây dựng thể chế hoạt động (Nội quy, quy chế hoạt động, Chương trình công tác, Phân công nhiệm vụ...); các thiết chế hoạt động (cơ sở vật chất, trang thiết bị làm việc,...); các phương thức hoạt động (Kỳ họp, phiên họp được tổ chức dân chủ, hiệu quả...) và các chế độ, chính sách cho người đại biểu HĐND huyện.

Để thực hiện tốt được những nội dung trên, huyện Hà Trung phải đảm bảo sự lãnh đạo toàn diện của Đảng đối với hoạt động của HĐND, nhất là công tác cán bộ. Thường trực, các Ban, các Tổ và đại biểu HĐND huyện phải giữ vai trò nòng cốt, chủ động trong công tác điều hành và tổ chức thực hiện các hoạt động của HĐND. Phải có kinh phí thực hiện cũng như lộ trình, thời gian triển khai thực hiện trong việc nâng cao năng lực, tính chuyên nghiệp đối với đại biểu HĐND huyện.

Năm là, tăng cường ứng dụng CNTT và các điều kiện đảm bảo phục vụ hoạt động của HĐND huyện

Việc đảm bảo điều kiện tốt nhất cho hoạt động của HĐND huyện (gồm cả nguồn ngân sách, bộ máy giúp việc và các cơ sở vật chất khác) là yếu tố quan trọng góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND huyện. Thực hiện giải pháp này, huyện cần tiếp tục triển khai có hiệu quả phần mềm VNPT - Ecabinet “Phòng họp không giấy”; ứng dụng CNTT trong thẩm tra đề xuất chủ trương đầu tư các dự án của huyện (quá trình khảo sát thực tế, chụp hình ảnh hiện trạng các công trình, dự án…; biên tập thành slide ảnh tích hợp với hệ thống các mặt bằng quy hoạch, các đồ án, dự án, trình chiếu tại các kỳ họp để thuyết minh …); kiện toàn và tăng cường bộ máy tham mưu, giúp việc theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại và hiệu quả; hàng năm, ngân sách huyệndành nguồn kinh phí thỏa đáng và các điều kiện cần thiết phục vụ các hoạt động của HĐND; kinh phí phục vụ cho hoạt động của HĐND huyện được thực hiện đúng, kịp thời theo Nghị quyết số 183/2018/NQ-HĐND.

Để tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động, HĐND huyện Hà Trung phải thực hiện đồng bộ tất cả các giải pháp nêu trên; trong đó, cùng với việc ứng dụng CNTT trong hoạt động, HĐND huyện Hà Trung cần xác định: Nâng cao chất lượng hoạt động của Đại biểu HĐND huyện là vấn đề then chốt. Đại biểu HĐND phải chủ động nâng cao tinh thần trách nhiệm, nhận thức đầy đủ và làm tròn vai trò, trách nhiệm của mình trước cử tri và trước tập thể HĐND; không ngừng học hỏi nâng cao trình độ, trau dồi kiến thức, đầu tư nghiên cứu và dành thời gian thỏa đáng cho hoạt động của HĐND. Bên cạnh đó, Thường trực HĐND Hà Trung nhiệm kỳ mới phải không ngừng đổi mới, bám sát thực tiễn, chủ động, sáng tạo trong xây dựng, ban hành cơ chế, chính sách và quyết định những vấn đề lớn, quan trọng của huyện; đồng thời tiếp tục phát huy mạnh mẽ vị trí, vai trò trong giám sát việc triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh của địa phương, góp phần vào công cuộc đổi mới, xây dựng quê hương Hà Trung ngày càng phát triển giàu mạnh, văn minh./.                                                                           

Học viên: Bùi Thị Trang

Lớp: TCLLCT-HC huyện Hà Trung, khóa học 2021-2022