Trang chủ / Khoa học - thông tin - tư liệu / Bài viết chuyên đề

Một vài suy nghĩ về xây dựng hình ảnh người giảng viên trường chính trị hiện nay

Đăng lúc: 15:16:25 11/02/2022 (GMT+7)1668 lượt xem

ThS. Lê Ái Bình

Phó Trưởng Khoa Xây dựng Đảng

Xây dựng hình ảnh cá nhân là yếu tố hết sức quan trọng giúp cho mỗi người tạo được nét riêng của mình trong quá trình giao tiếp, xử lý công việc và góp phần tạo nên uy tín của mỗi con người trước tập thể và tổ chức. Đối với giảng viên trường chính trị, do tính chất đặc biệt của nghề dạy học là nghề cao quý nhất trong các nghề cao quý, các thầy giáo, cô giáo được tôn vinh là những kỹ sư tâm hồn, những người thực hiện sự nghiệp “trồng người”, cho nên xã hội mong muốn nhiều hơn, cao hơn ở đạo đức, hình ảnh của các nhà giáo. Hơn nữa, với chức năng của trường chính trị là nơi đào tạo bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý và nguồn cán bộ lãnh đạo, quản lý của các địa phương, đơn vị thì càng đòi hỏi cao hơn đối với người giảng viên cả về trình độ chuyên môn cũng như sự gương mẫu về đạo đức, tác phong, hình ảnh, nhằm nâng cao sức thuyết phục của các bài giảng lý luận chính trị và tạo sự lan tỏa đến các học viên trong xây dựng tác phong, hình ảnh của người cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong thời kỳ mới, góp phần xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.

Tại Đại hội XIII, khi đề cập đến công tác xây dựng Đảng về tư tưởng, một trong những nhiệm vụ, giải pháp được Đảng xác định là: “Tập trung xây dựng, củng cố, thường xuyên bồi dưỡng nâng cao phẩm chất, năng lực của đội ngũ giảng viên chính trị, báo cáo viên; kiện toàn, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống các trường chính trị”[1]. Chính vì vậy, cùng với việc không ngừng học tập, rèn luyện nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, các giảng viên trường chính trị tỉnh phải không ngừng tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, tác phong để tạo dựng nên hình ảnh của người giảng viên thực sự mẫu mực được học viên tin tưởng và noi theo, nhằm hướng đến xây dựng trường học kỷ cương, thân thiện, giàu tính Đảng. Tuy nhiên, việc xây dựng hình ảnh của người giảng viên không phải là việc làm có tính chất nhất thời mà phải là việc làm thường xuyên, lâu dài và phải được thực hiện ở mọi lúc, mọi nơi, kể cả trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu và giảng dạy, cũng như trong giao tiếp, ứng xử với đồng nghiệp, với học viên. Bởi lẽ:

Thứ nhất, trong thực hiện chức trách nhiệm vụ, giảng viên phải là những tấm gương về bản lĩnh chính trị và tinh thần trách nhiệm, tận tụy, hết lòng vì sự nghiệp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của Đảng.

Đây chính là một trong những yếu tố quan trọng để tạo nên hình ảnh đẹp của người cán bộ, đảng viên nói chung và giảng viên trường chính trị nói riêng. Bởi giảng viên trường chính trị hầu hết đều là đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam, mà một trong những tiêu chuẩn của người đảng viên được quy định trong Điều lệ Đảng chính là phải suốt đời phấn đấu cho mục đích, lý tưởng của Đảng, đặt lợi ích của Tổ quốc, của giai cấp công nhân và nhân dân lao động lên trên lợi ích cá nhân; chấp hành nghiêm chỉnh Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, các nghị quyết của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Vì vậy, với tư cách là một đảng viên, đòi hỏi người giảng viên trường chính trị phải là người nêu gương về niềm tin cộng sản, tin vào mục tiêu, con đường đi lên chủ nghĩa xã hội mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân đã lựa chọn, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, không ngả nghiêng, dao động trước những khó khăn hoặc trước những luận điệu xuyên tạc của các lực lượng phản động,…để từ đó kịp thời định hướng tư tưởng đúng đắn cho người học, giúp họ xác định đúng mục đích, động cơ tính thần, thái độ và phương pháp học tập. Nhất là trong tình hình hiện nay, những mặt trái của nền kinh tế thị trường đang tác động lớn đến mọi người trong xã hội, trong đó có cả những cán bộ, đảng viên; các thế lực thù địch, phản cách mạng bằng chiến lược diễn biến hoà bình, với những hoạt động vừa công khai vừa không công khai tuyên truyền xuyên tạc, vu khống, thổi phồng những khó khăn, thiếu sót, thậm chí những sai lầm, khuyết điểm trong quá trình nhận thức hay chỉ đạo thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; kết hợp giữa tác động từ bên ngoài với sự vận động chuyển hoá từ bên trong nhằm làm tan rã, tiến tới xoá bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh thì trách nhiệm của người giảng viên giảng dạy lý luận chính trị càng nặng nề hơn, đòi hỏi giảng viên phải luôn là những tấm gương về bản lĩnh cách mạng vững vàng, không ngả nghiêng dao động trước những khó khăn thử thách và luôn quán triệt sâu sắc quan điểm chỉ đạo của Đảng trong nói, viết để phê phán những luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, đồng thời luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, tận tụy với nghề để kiên quyết chống lại cái xấu, cái tiêu cực trong ngành, trong xã hội và không ngừng nỗ lực cố gắng học tập, rèn luyện nâng cao trình độ cũng như kỹ năng, nghiệp vụ để cùng với tập thể hoàn thành tốt nhiệm vụ trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của Đảng.

Thứ hai, phải xây dựng tác phong khoa học, quần chúng, dân chủ

Tác phong là lề lối, cách thức, phong thái đã trở thành nền nếp ổn định của con người được thể hiện trong tất cả các mặt hoạt động như lao động, học tập, sinh hoạt, tạo nên những nét riêng biệt của chủ thể đó. Xây dựng tác phong có liên quan chặt chẽ với việc tạo dựng hình ảnh cá nhân của mỗi người, giúp cho mỗi người tạo được nét riêng và uy tín của mình trước tập thể trong quá trình giao tiếp, xử lý công việc, đồng thời cũng góp phần xây dựng nên những giá trị chung của tập thể và tổ chức. Đặc biệt, đối với người giảng viên, trong quá trình giảng dạy trên lớp, tác phong của người giảng viên sẽ có ảnh hưởng rất lớn hiệu quả bài giảng, có ảnh hưởng trực tiếp đến bầu không khí của lớp học, đến thái độ ứng xử của học viên trong học tập trong đó bao gồm ứng xử giữa người học với người học cũng như giữa người học với chính giảng viên của mình. Vì vậy, để tạo dựng được hình ảnh đẹp của người giảng viên trước học viên thì đòi hỏi giảng viên phải luôn không ngừng rèn luyện để xây dựng cho mình tác phong mẫu mực, trong đó đặc biệt chú ý đến tác phong khoa học, quần chúng, dân chủ.

Tác phong làm việc khoa học là một trong những yếu tố hết sức quan trọng tạo nên hình ảnh của người cán bộ, đảng viên nói chung và của giảng viên trường chính trị nói riêng. Thực tiễn cho thấy, có những cán bộ, công chức, viên chức có kiến thức chuyên môn, năng lực, nhiệt tình, trách nhiệm; có kỹ năng, nghiệp vụ nhưng tác phong làm việc không hợp lý, không khoa học cũng sẽ tác động rất lớn đến hiệu quả công việc và chất lượng thực hiện nhiệm vụ không cao. Chính vì vậy, để xây dựng hình ảnh người giảng viên mẫu mực, xứng đáng với sự tôn vinh và tin tưởng của học viên, là tấm gương để học viên noi theo, thì mỗi giảng viên phải thường xuyên rèn luyện để xây dựng cho mình tác phong làm việc khoa học. Theo đó, trong mọi công việc từ nghiên cứu đến giảng dạy, từ việc lớn đến việc nhỏ, như: nghiên cứu khoa học, nghiên cứu thực tế, tổng kết thực tiễn; soạn giáo án, nghiên cứu tài liệu, giáo trình, thực hành giảng bài đều phải được cụ thể hóa trong kế hoạch một cách tỉ mỉ, chuẩn xác cả về nội dung, thời gian, biện pháp và địa điểm thực hiện; tránh chung chung, qua loa, đại khái, thiếu chi tiết.

Đặc biệt, trong giảng dạy, thực tiễn cho thấy, giảng viên không thể có bài giảng thành công khi giảng viên không có sự chủ động trong soạn bài, xây dựng kế hoạch giảng dạy cụ thể, tỉ mỉ đối với từng bài, từng nội dung và từng đối tượng học viên. Vì vậy, để thực hiện bài giảng có hiệu quả cũng đòi hỏi giảng viên phải thực hiện xây dựng kế hoạch, phương án giảng dạy của từng bài cụ thể, trong đó xác định rõ mục tiêu, dung lượng kiến thức, phương pháp và dự kiến thời gian cho từng nội dung để có sự chủ động trong triển khai giảng dạy trên lớp. Khi triển khai kế hoạch giảng dạy của từng bài, ở từng lớp, giảng viên phải luôn sâu sát trong tìm hiểu và nắm đối tượng học viên của lớp học; nghiên cứu, tìm hiểu thêm về công việc, những vấn đề thực tiễn, những thông tin liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, của ngành hoặc địa phương – nơi họ đang công tác để có sự liên hệ, vận dụng kịp thời vào bài giảng và từ đó giảng viên sẽ chủ động, linh hoạt trong xác định dung lượng kiến thức và thực hiện phương pháp phù hợp với đối tượng học viên. Nếu giảng viên thực hiện được điều đó cũng chính là sự thể hiện của tác phong làm việc khoa học, chuyên nghiệp và sẽ góp phần rất lớn vào thành công của bài giảng.

Bên cạnh đó, tác phong khoa học của giảng viên còn thể hiện đó là sự nghiêm túc trong chấp hành giờ giấc, không lề mề, gặp chăng hay chớ và luôn biết sắp xếp thời gian một cách hợp lý cho từng công việc để đảm bảo luôn hoàn thành tốt hai nhiệm vụ cơ bản là nghiên cứu và giảng dạy. Tránh tình trạng quá tập trung việc này và bỏ bê việc khác. Đặc biệt, khi thực hiện bài giảng trên lớp, việc giảng viên biết bố trí thời gian một cách hợp lý, khoa học trong triển khai các nội dung và biết thực hiện các phương pháp giảng dạy linh hoạt, phù hợp cũng sẽ góp phần quan trọng tạo nên uy tín của giảng viên đối với học viên.

Cùng với tác phong khoa học, tác phong quần chúng, dân chủ cũng góp phần quan trọng trong xây dựng hình ảnh người giảng viên. Bởi khi giảng viên có tác phong quần chúng, dân chủ sẽ tạo nên sự cởi mở, thân thiện từ đó sẽ tạo ra một bầu không khí thoải mái, dễ chịu trong lớp học. Điều này giúp cho việc học tập trở nên hứng thú, nhẹ nhàng hơn từ đó khả năng thành công của bài giảng cao hơn. Để có tác phong quần chúng, dân chủ đòi hỏi người giảng viên phải thể hiện ngay từ nét mặt tươi tắn, ánh mắt cử chỉ thân thiện, ân cần; có niềm tin vào người học và khả năng của họ; kiên nhẫn và có kỹ năng lắng nghe; tôn trọng ý kiến của học viên, không áp đặt.

Thứ ba, phải luôn chuẩn mực về lời nói và hành động.

Lời nói và hành động của người giảng viên cũng là những yếu tố rất quan trọng trong xây dựng hình ảnh người giảng viên trường chính trị. Bởi vì, khi đứng trên bục giảng, người giảng viên giữ vai trò không đơn giản chỉ là người cung cấp tri thức, thông tin mà là người định hướng, dẫn dắt người học về tư tưởng, thái độ và hành vi ứng xử đối với xã hội, đối với con người, mỗi lời nói và hành động của giảng viên đều có sự ảnh hưởng rất lớn đến tư tưởng và hành động của học viên. Chính vì vậy, để thực hiện tốt chức trách nhiệm vụ của người giảng viên, đặc biệt là giảng viên giảng dạy lý luận chính trị, mỗi giảng viên trường chính trị phải luôn chú ý đến mọi lời nói và hành động, trong đó trước hết là phải luôn thực hiện nghiêm túc kỷ luật phát ngôn khi nghiên cứu và giảng dạy, nói viết và làm phải theo đúng quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Đồng thời trong giao tiếp, ứng xử với đồng chí, đồng nghiệp và học viên phải luôn thể hiện thái độ, cử chỉ, lời nói nhã nhặn, khiêm tốn, vui vẻ, bình tĩnh trong mọi tình huống, không to tiếng, hách dịch, không gây căng thẳng, bức xúc cho người đối diện; trong giao tiếp, ứng xử với học viên phải chuẩn mực từ cách xưng hô cho đến cách trao đổi thông tin để đảm bảo vừa tạo được sự gần gũi, ân cần đối với học viên, nhưng vẫn thể hiện sự tôn nghiêm và vị thế của người giảng viên, tránh tình trạng dùng những từ ngữ quá suồng sã, thiếu tính nghiêm túc hoặc trịch thượng, thiếu tôn trọng đối với học viên.

Thứ tư, phải luôn chú trọng đến trang phục khi đến trường và lên lớp.

Cùng với những yếu tố về bản lĩnh, tinh thần trách nhiệm, tác phong làm việc và lời nói, hành động thì hình thức, trang phục của người giảng viên sẽ là yếu tố tạo ấn tượng đầu tiên đối với học viên về hình ảnh của người giảng viên. Khi giảng viên đến công sở với hình thức không quá cầu kỳ, nhưng thể hiện sự chỉnh chu với trang phục gọn gàng, lịch sự thì đã góp phần tạo nên tâm thế tốt cho giảng viên trong quá trình làm việc và tạo được sự thiện cảm đối với đồng chí, đồng nghiệp. Đặc biệt, khi đứng trên bục giảng, với trang phục gọn gàng, lịch sự, giảng viên đã thể hiện sự tôn trọng đối với người học và từ đó người học cũng sẽ thấy được sự nghiêm túc của giảng viên để có tâm thế tốt trong học tập. Vì vậy, để xây dựng hình ảnh người giảng viên trường chính trị thì mỗi giảng viên cũng phải luôn chú trọng cả về sự chuẩn mực trong trang phục, tránh tình trạng xuề xòa, luộm thuộm hoặc mặc những trang phục không phù hợp với môi trường công sở là trường học.

Tóm lại, xây dựng hình ảnh cá nhân là yếu tố hết sức quan trọng giúp cho mỗi người tạo được nét riêng của mình trong quá trình giao tiếp, xử lý công việc và góp phần tạo nên uy tín của mỗi con người trước tập thể và tổ chức. Đối với người giáo viên khi đứng trên bục giảng, phải đối diện trước hàng trăm con mắt dõi theo từng cử chỉ, hành động, lời nói của mình, cho nên, hình ảnh của người giáo viên luôn là tấm gương sáng đối với người học. Đặc biệt, đối với giảng viên trường chính trị - những chiến sĩ tiên phong trên mặt trận tư tưởng của Đảng, để thực hiện tốt chức trách nhiệm vụ của mình, ngoài trí tuệ, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ thì việc tạo dựng được tác phong, hình ảnh đẹp cũng là một trong những yếu tố quan trọng tạo nên uy tín của người giảng viên, góp phần “nâng cao phẩm chất, năng lực của đội ngũ giảng viên chính trị” như Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã chỉ rõ. /.

[1] Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H. 2021, tập 2, tr. 236.

Các tin khác