Nhân rộng Mô hình “3 không” vì mục tiêu chuyển đổi số quốc gia tại xã Nga Tiến, huyện Nga Sơn

 Phát huy những kết quả đạt được trong thực hiện Mô hình “3 không”, trong thời gian tới, xã Nga Tiến sẽ tiếp tục tuyên truyền về mô hình để nhân rộng, thu hút, định hướng người dân, doanh nghiệp tích cực tham gia thực hiện chuyển đổi số nhằm tạo động lực thực hiện chính quyền số, kinh tế số, xã hội số, hạ tầng số trên địa bàn, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ trong phát triển kinh tế - xã hội trong năm 2024 và các năm tiếp theo.

Tại Đại hội XIII, Đảng đã nhấn mạnh tính tất yếu khách quan của công cuộc chuyển đổi số vì mục tiêu phát triển đất nước. Theo đó, hiện nay, các địa phương trên cả nước đang nỗ lực, quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 do Thủ tướng Chính phủ ban hành kèm theo Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020.

Nhận thức rõ vai trò của việc chuyển đổi số đối với sự phát triển kinh tế xã hội của địa phương, Thanh Hóa xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, đồng thời ban hành Nghị quyết chuyên đề về chuyển đổi số từ rất sớm. Ngày 31 tháng 5 năm 2023, Sở Thông tin và Truyền thông ban hành Kế hoạch số 1327/KH-STTTT về việc triển khai thực hiện thí điểm Mô hình "3 không" trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá.

Mô hình “3 không” gồm: không phải khai báo thông tin nhiều lần trong thực hiện dịch vụ công; không dùng tiền mặt trong một số các dịch vụ thiết yếu; không cần tiếp xúc trực tiếp với chính quyền. Mô hình này đã mang lại nhiều tiện ích nổi bật, giúp cải thiện hiệu quả và chất lượng dịch vụ trong nhiều lĩnh vực, như: tiết kiệm thời gian và chi phí; tăng tính minh bạch và chính xác; tăng cường bảo mật và an toàn; tiện lợi cho người dân và doanh nghiệp; thúc đẩy cải cách hành chính; bảo vệ môi trường; thúc đẩy kinh tế số.

Mô hình “3 không” góp phần quan trọng trong thực hiện mục tiêu đẩy mạnh công tác chuyển đổi số trên địa bàn xã Nga Tiến, huyện Nga Sơn, nhờ đó nâng cao năng lực, hiệu quả công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành; tăng cường tương tác giữa người dân, doanh nghiệp với chính quyền; hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp được tiếp cận và sử dụng các ứng dụng, dịch vụ tiện ích, thuận lợi nhất.

Để nhân dân hiểu được tầm quan trọng của Mô hình “3 không”, xã Nga Tiến đã huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức, như: tổ chức lớp tập huấn, thông qua hội nghị trực tiếp, thành lập trang thông tin điện tử, hệ thống loa truyền thanh của xã, trên các nền tảng mạng xã hội Zalo, Facebook... để doanh nghiệp, người dân hiểu rõ và hưởng ứng thực hiện.

Để triển khai, hướng dẫn người dân đăng ký định danh điện tử VneID trên điện thoại thông minh, Công an xã Nga Tiến đã phối hợp với Đoàn Thanh niên và các tổ chức chính trị - xã hội hỗ trợ cài đặt cho người dân; đồng thời, nhóm định danh điện tử lưu động đã phân công đến từng hộ gia đình có người cao tuổi, người bị bệnh không tự đi làm được để hỗ trợ. Các trường học trên địa bàn xã đã có mã QR-code cho cán bộ, giáo viên và nhân viên để thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt. Hầu hết các hộ tiểu thương buôn bán trong chợ và hộ kinh doanh dịch vụ trên địa bàn xã có mã QR-code thanh toán không dùng tiền mặt.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện mô hình “3 không”, bên cạnh những thuận lợi, vẫn còn không ít những khó khăn, hạn chế, vướng mắc:

Thứ nhất, mặc dù Mô hình đã được tuyên truyền nhưng Nhân dân còn nhiều thắc mắc khiến cho cán bộ, công chức phải giải thích nhiều, thời gian cài đặt kéo dài; chất lượng dịch vụ trực tuyến chưa cao như; giao diện của các cổng dịch vụ công trực tuyến phức tạp, khó sử dụng, đặc biệt với người lớn tuổi hoặc người không rành công nghệ; thời gian xử lý trực tuyến lâu.

Thứ hai, khó khăn trong số hóa tài liệu. Do lượng tài liệu giấy truyền thống quá lớn nên việc chuyển đổi sang tài liệu điện tử đòi hỏi thời gian và nhân lực. Một số loại tài liệu, đặc biệt tài liệu pháp lý, chưa có quy định rõ ràng về giá trị pháp lý khi chuyển sang dạng số hóa, nhiều người vẫn giữ thói quen sử dụng giấy tờ vì e ngại sai sót hoặc khó thích nghi với hệ thống điện tử.

Thứ ba, hạn chế khi thực hiện "Không tiền mặt". Người dân còn thói quen sử dụng tiền mặt và không có tài khoản ngân hàng.

Thứ tư, thiếu nhân lực và kỹ năng công nghệ. Ở xã Nga Tiễn, công chức phải kiêm nhiệm nhiều công việc, không đủ thời gian để theo dõi sát sao thực hiện mô hình. Một số cán bộ địa phương và doanh nghiệp nhỏ thiếu kỹ năng sử dụng các nền tảng số. Người dân, đặc biệt là người lớn tuổi hoặc lao động phổ thông, gặp khó khăn khi tiếp cận các dịch vụ số.

Thứ năm, một số văn bản pháp luật chưa phù hợp với mô hình số hóa (chẳng hạn, việc công nhận giá trị pháp lý của hồ sơ số hóa). Các chính sách ưu đãi cho người dân và doanh nghiệp tham gia chuyển đổi số còn chưa rõ ràng hoặc khó thực hiện.

Những hạn chế nêu trên cần được giải quyết thông qua các kế hoạch hành động cụ thể, đi kèm với cam kết mạnh mẽ từ chính quyền và sự đồng thuận của người dân. Giải pháp nhằm khắc phục những khó khăn, hạn chế, vướng mắc khi thực hiện hướng dẫn cho nhân dân thực hiện tốt mô hình " 3 không" tại xã Nga Tiến như sau:

Một là, đẩy mạnh tuyên truyền sâu rộng về tầm quan trọng của chuyển đổi số trong cuộc sống ngày nay, đồng thời nâng cao kiến thức cho Nhân dân về chuyển đổi số để ứng dụng trong công việc, giúp phát triển kinh tế - xã hội. Theo đó, cần tiếp tục chiến dịch truyền thông sâu rộng về lợi ích của Mô hình "3 không" qua truyền hình, mạng xã hội, loa phát thanh ở địa phương; tổ chức ngày hội công nghệ số hoặc hội thảo thực tế để người dân trải nghiệm trực tiếp. Bên cạnh đó, cần mở các khóa đào tạo sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thanh toán không tiền mặt, quản lý tài liệu số; tiếp tục mở lớp tập huấn về chuyển đổi số với mô hình "3 không".

Hai là, phân loại tài liệu theo mức độ ưu tiên; trong đó, ưu tiên số hóa các loại tài liệu quan trọng và thường xuyên sử dụng. Xây dựng nền tảng dùng chung liên kết giữa các cơ quan, tổ chức để giảm thiểu trùng lặp trong việc quản lý dữ liệu. Đào tạo cán bộ và doanh nghiệp cách truy cập, lưu trữ, và sử dụng tài liệu số thay thế cho tài liệu giấy.

Ba là, nhà cung cấp dịch vụ cho hệ thống phần mềm quản lý dữ liệu cần phải nâng cấp tránh lỗi khi đăng nhập, đáp ứng nhu cầu khai thác của mọi người dân khi sử dụng. Trang bị máy móc, thiết bị hiện đại (máy quét tài liệu, thiết bị thanh toán điện tử, phần mềm quản lý) cho các cơ quan, doanh nghiệp và cộng đồng.

Bốn là, tuyển dụng, bổ sung cán bộ công nghệ thông tin cho xã hoặc tăng cường đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu cho công chức xã về vận hành và quản lý các hệ thống số hóa, đồng thời xây dựng đội ngũ cộng tác viên số, phát huy tối đã sự tham gia của thanh niên, đoàn viên hỗ trợ người dân tiếp cận công nghệ mới.

Năm là, xây dựng khung pháp lý rõ ràng về bảo vệ dữ liệu cá nhân, giá trị pháp lý của tài liệu số hóa và giao dịch điện tử.

Phát huy những kết quả đạt được trong thực hiện Mô hình “3 không”, trong thời gian tới, xã Nga Tiến sẽ tiếp tục tuyên truyền về mô hình để nhân rộng, thu hút, định hướng người dân, doanh nghiệp tích cực tham gia thực hiện chuyển đổi số nhằm tạo động lực thực hiện chính quyền số, kinh tế số, xã hội số, hạ tầng số trên địa bàn, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ trong phát triển kinh tế - xã hội đã đề ra trong năm 2024 và các năm tiếp theo./.

1. Quyết định số 749/QĐ-TTg ban hành ngày 3/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ: Phê duyệt "Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030".

2.Nghị quyết số 06-NQ/TU ban hành ngày 11/11/2021 quy định về chuyển đổi số tỉnh Thanh Hóa đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.