Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong phát triển kinh tế tập thể và hợp tác xã tại huyện Triệu Sơn

 Chủ tịch Hồ Chí Minh là người đầu tiên đưa những quan điểm về hợp tác xã (HTX) vào Việt Nam. Trong “Thư gửi điền chủ nông giaViệt Nam” ngày 11/4/1946, Người viết: “Nông dân ta giàu thì nước ta giàu. Nông nghiệp ta thịnh thì nước ta thịnh. Nông dân muốn giàu, nông nghiệp muốn thịnh, thì cần phải có HTX. Nói tóm lại, HTX là hợp vốn, hợp sức với nhau. Vốn nhiều, sức mạnh, thì khó nhọc ít mà ích lợi nhiều”.

Hình ảnh: HTX Dịch vụ nông nghiệp xã Thọ Vực, huyện Triệu Sơn
trồng thí điểm giống lúa chất lượng cao Hương Thanh 8
của Bộ NN và PTNT tại vụ xuân năm 2023

Với ý nghĩa của ngày 11 tháng 4, ngày đánh dấu 02 sự kiện quan trọng đối với phong trào HTX của Việt Nam, Ban chấp hành Liên minh HTX Việt Nam khóa IV, nhiệm kỳ 2010 - 2015 thống nhất trình và đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý lấy ngày 11 tháng 4 hàng năm là Ngày Hợp tác xã Việt Nam (Quyết định số 1268/QĐ-TTg ngày 27 tháng 7 năm 2011).

Từ lời kêu gọi của Bác, hàng loạt các cơ sở kinh tế hợp tác được hình thành, rồi đến các HTX được phát triển mạnh mẽ cho đến ngày nay. Trải qua các thời kỳ cách mạng, khu vực kinh tế hợp tác, HTX luôn luôn có những đóng góp quan trọng vào công cuộc giải phóng dân tộc, bảo vệ đất nước và phát triển kinh tế-xã hội.

Cho đến nay, những tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về HTX vẫn còn nguyên giá trị khi Đảng và Nhà nước chủ trương tiến hành đường lối phát triển nền kinh tế nhiều thành phần. Khi các thành phần kinh tế đều bình đẳng trước pháp luật, sự ra đời, tồn tại và phát triển kinh tế hợp tác, HTX là tất yếu khách quan, có ý nghĩa chiến lược và lâu dài trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở nước ta.

Trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, phát triển kinh tế tập thể mà nòng cốt là hợp tác xã là một trong bốn thành phần kinh tế quan trọng. Để định hướng phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã trong 10 năm tới, ngày 12/3/2021, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Quyết định số 340/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã giai đoạn 2021-2030, với mục tiêu được xác định rõ là thúc đẩy loại hình kinh tế này phù hợp với quy luật khách quan, dựa chủ yếu vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số...

Hiện nay, tính đến hết quý I năm 2023, huyện Triệu Sơn có 44 HTX đang hoạt động, trong đó, có 22 HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị với tổng 1.099 thành viên, tạo việc làm thường xuyên cho hơn 2.000 lao động.

Năm 2022, tổng doanh thu từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh của các HTX trên địa bàn huyện đạt 25 tỷ đồng, lợi nhuận bình quân của các HTX đạt 249,2 triệu đồng/HTX/năm; thu nhập bình quân của người lao động làm việc thường xuyên trong HTX là hơn 4 triệu đồng/người/tháng.

Thực hiện chương trình mỗi xã một sản phẩm, huyện Triệu Sơn hiện có 22 sản phẩm được công nhận đạt chuẩn OCOP cấp tỉnh, trong đó các HTX trên địa bàn huyện đã có 07 sản phẩm OCOP thuộc các HTX: Dịch vụ nông lâm nghiệp Bình Sơn (04 sản phẩm), Dịch vụ nông lâm nghiệp Thọ Bình (01 sản phẩm), HTX Dược liệu xứ Thanh (01 sản phẩm); nhờ đó, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, góp phần tiếp tục cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với phát triển tiểu thủ công nghiệp, ngành nghề, dịch vụ và du lịch nông thôn; thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển bền vững, góp phần xây dựng NTM đi vào chiều sâu, hiệu quả và bền vững.  

Tuy nhiên, trong phát triển kinh tế tập thể, HTX trên địa bàn huyện còn một số những bất cập, như: việc liên kết chuỗi giá trị còn ít; công tác quản lý, vận hành HTX chưa khoa hoc; số lượng, quy mô của các HTX chưa thực sự tương thích với tiềm năng lợi thế của huyện; việc triển khai các chủ trương và chính sách, nghị quyết của Đảng, Nhà nước về kinh tế tập thể, HTX chưa kịp thời, chưa đáp ứng nhu cầu phát triển; năng lực đội ngũ quản lý HTX chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

 

Gian hàng sản phẩm OCOP của huyện Triệu Sơn tại Lễ hội Sầm Sơn năm 2023.

Để ngày càng nâng cao hiệu quả hoạt động, phát huy hết thế mạnh của kinh tế tập thể, hợp tác xã tại huyện Triệu Sơn, cần thực hiện tốt một số giải pháp sau:

Một là, chính quyền địa phương cần tăng cường quan tâm, củng cố các HTX hiện có, lựa chọn mô hình HTX phù hợp với đặc điểm cụ thể của địa phương. Tiếp tục rà soát, nghiên cứu hoàn thiện cơ chế, chính sách về phát triển kinh tế tập thể, HTX, như: rà soát, hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện để kinh tế tập thể, HTX phát triển bền vững.

Hai là, tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức về kinh tế tập thể, HTX. Để làm tốt nội dung này, cần tiếp tục vận động, tuyên truyền về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của HTX trong bối cảnh mới; xác định rõ phát triển kinh tế tập thể, HTX là xu thế tất yếu và coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên của các bộ, ngành, địa phương.    

Ba là, sử dụng hiệu quả nguồn vốn ngân sách nhà nước cấp cho Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX; nghiên cứu, đề xuất đổi mới mô hình Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX để tăng khả năng huy động nguồn lực từ thị trường; tạo điều kiện hỗ trợ HTX vay vốn phát triển sản xuất, kinh doanh theo quy định.

Bốn là, đổi mới phương thức sản xuất, kinh doanh, nâng cao sức cạnh tranh, hiệu quả hoạt động của kinh tế tập thể, HTX. Phát huy vai trò tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bảo vệ lợi ích của thành viên trong HTX; vận động HTX thu hút thêm thành viên mới; quan tâm phát triển cả HTX nông nghiệp và phi nông nghiệp; tháo gỡ những rào cản vướng mắc nhằm nâng cao khả năng huy động và tiếp cận nguồn lực cho các HTX; tăng cường năng lực quản trị HTX theo hướng công khai, minh bạch thông qua các chính sách ưu đãi, hỗ trợ của Nhà nước; bồi dưỡng, nâng cao trình độ năng lực quản lý, kinh tế, thương mại, công nghệ cho thành viên, những người tham gia kinh tế tập thể, HTX.

Xây dựng mô hình HTX và tổng kết mô hình HTX hoạt động hiệu quả, liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị nhằm bảo vệ môi trường, tạo việc làm và nâng cao đời sống, thu nhập cho các thành viên. Khuyến khích các tổ chức kinh tế tập thể, HTX chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, từng bước thực hiện chuyển đổi số nhằm đáp ứng yêu cầu của thị trường; cùng với đó chú trọng nâng cao chất lượng dịch vụ, sản phẩm để xây dựng thương hiệu có uy tín trên thị trường...

Năm là, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng kiến thức, nghiệp vụ cho cán bộ, nhân viên và người lao động trong HTX, nhất là cán bộ quản lý HTX trên cơ sở đổi mới phương thức hoạt động. Phối hợp liên kết, hợp tác đào tạo với các trường trực thuộc Liên minh HTX Việt Nam để đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ quản lý HTX và đào tạo nghề cho thành viên phù hợp với tình hình mới.

Từ những giải pháp trên, hy vọng rằng, nền kinh tế tập thể, kinh tế hợp tác xã ở huyện Triệu Sơn sẽ tiếp tục phát huy những kết quả đạt được và ngày càng phát triển, xứng tầm là một trong bốn thành phần kinh tế quan trọng của nước ta theo những mong đợi của Chủ tịch Hồ Chí Minh./.

                                                                   Học viên: Nguyễn Trung Thắng

                                                                   Lớp: TCLLCT A8-K50

--------------------------------

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Báo cáo Thực trạng phát triển hợp tác xã nông nghiệp huyện Triệu Sơn, quý I năm 2023