Giá trị to lớn của Cương lĩnh Chính trị đầu tiên của Đảng

 Đã 93 năm trôi qua, nhưng những giá trịlý luận và thực tiễn to lớn của Cương lĩnh chính trị đầu tiên vẫn là ngọn cờ soi sáng, định hướng cho sự phát triển của đất nước và chỉ đường cho mọi hoạt động của Đảng tavà nhân dân ta. Điều này được thể hiện rõ từ chính thực tiễn sự vận động của lịch sử dân tộc, của cách mạng Việt Nam kể từ năm 1930 đến nay.

          Hội nghị thành lập Đảng đã thông qua Cương lĩnh chính trị đầu tiên

 

Cách đây 93 năm, sự kiện Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập đã đánh dấu bước ngoặt vĩ đại đối với cách mạng Việt Nam, chấm dứt sự khủng hoảng về đường lối và tổ chức lãnh đạo của phong trào yêu nước Việt Nam. Ngay khi mới vừa ra đời, với Cương lĩnh chính trị đúng đắn, Đảng đã lãnh đạo dân tộc Việt Nam vượt qua bao khó khăn, thử thách và từng bước đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Đã 93 năm trôi qua, nhưng những giá trịlý luận và thực tiễn to lớn của Cương lĩnh chính trị đầu tiên vẫn là ngọn cờ soi sáng, định hướng cho sự phát triển của đất nước và chỉ đường cho mọi hoạt động của Đảng tavà nhân dân ta. Điều này được thể hiện rõ từ chính thực tiễn sự vận động của lịch sử dân tộc, của cách mạng Việt Nam kể từ năm 1930 đến nay.

         

Vào cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, trước khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời và lãnh đạo cách mạng Việt Nam, dân tộc Việt Nam đứng trước những thách thức hết sức nặng nề khi rơi vào ách đô hộ của thực dân Pháp. Dưới ách độ hộ của thực dân Pháp, các phong trào yêu nước của nhân dân ta đã liên tiếp diễn ra theo khuynh hướng tư tưởng phong kiến và dân chủ tư sản nhưng đều lần lượt bị thất bại. Nguyên nhân chính của sự thất bại đó là do thiếu đường lối và một tổ chức lãnh đạo đúng đắn. Trong khi đó, giai cấp công nhân Việt Nam trong những năm đầu thế kỷ XX do chưa được trang bị lý luận tiên phong là chủ nghĩa Mác - Lênin nên các cuộc đấu tranh vẫn còn tự phát, chưa trở thành phong trào độc lập. Vì vậy, đầu thế kỷ XX, đất nước ta bị lâm vào cuộc khủng hoảng sâu sắc về đường lối cứu nước đúng đắn. Trong bối cảnh đó, Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập đã chấm dứt sự khủng hoảng về đường lối trong phong trào yêu nước Việt Nam khi đã thông qua được Cương lĩnh chính trị đầu tiên.

Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng là sự vận dụng đúng đắn, sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào hoàn cảnh cụ thể của một nước thuộc địa - phong kiến. Đó chính là giải quyết đúng đắn các mối quan hệ cốt lõi trong cách mạng Việt Nam: kết hợp đúng đắn vấn đề giai cấp và vấn đề dân tộc; kết hợp truyền thống yêu nước và tinh thần cách mạng của nhân dân ta với những kinh nghiệm của cách mạng thế giới; kết hợp chủ nghĩa yêu nước với chủ nghĩa quốc tế trong sáng. Đặc biệt là sự kết hợp nhuần nhuyễn và đầy sáng tạo, đặc điểm thực tiễn, yêu cầu của cách mạng Việt Nam với tư tưởng tiên tiến cách mạng của thời đại. Vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin vào thực tiễn cách mạng Việt Nam một cách đúng đắn, sáng tạo và có phát triển trong điều kiện lịch sử mới.

Nội dung được đề cập trong Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng đã phản ánh một cách súc tích những vấn đề cơ bản có tính quy luật của cách mạng Việt Nam, thể hiện sự đúng đắn của Đảng trong đánh giá đặc điểm, tính chất xã hội thuộc địa - phong kiến ở Việt Nam, chỉ rõ những mâu thuẫn cơ bản và chủ yếu trong xã hội, đặc biệt là việc đánh giá đúng đắn, sát thực thái độ các giai cấp, tầng lớp trong xã hội Việt Nam lúc bấy giờđể từ đó, đã xác định đường lối chiến lược và sách lược của cách mạng Việt Nam; xác định phương pháp cách mạng, nhiệm vụ cách mạng và lực lượng của cách mạng để thực hiện đường lối chiến lược và sách lược đã đề ra.Cụ thể:

Cương lĩnh xác định đường hướng chiến lược đúng đắn cho tiến trình phát triển của cách mạng Việt Nam. Cách mạng Việt Nam nằm trong phạm trù cách mạng vô sản, độc lập dân tộc là bước đi đầu tiên, là điều kiện tiên quyết để đi đến xã hội cộng sản. Chánh cương vắn tắt của Đảng viết: “Làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản”[1]. Đó là con đường khách quan, tất yếu của cách mạng Việt Nam, vừa đáp ứng những yêu cầu cơ bản, cấp bách trước mắt, vừa định hướng chiến lược lâudài.

Thứ hai, xác định lực lượng cách mạng gồm toàn bộ những người Việt Nam yêu nước, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, bao gồm: Công nhân, Nông dân, Tiểu tư sản, Trí thức, Trung nông...; tranh thủ, làm trung lập phú nông, trung, tiểu địa chủ, tư sản. Trong đó, Sách lược vắn tắt viết: Đảng “phải thu phục cho được đại bộ phận giai cấp mình, phải làm cho giai cấp mình lãnh đạo được dân chúng”; “Đảng phải thu phục cho được đại bộ phận dân cày và phải dựa vào hạng dân cày nghèo”; “Đảng phải hết sức liên lạc với tiểu tư sản, trí thức, trung nông (...) để kéo họ đi vào phe vô sản giai cấp”, “Đối với (...) phú nông, trung, tiểu địa chủ, tư sản (...) thì phải lợi dụng, ít lâu mới làm chí họ đứng trung lập”[2]. Nội dung trên đây thể hiện quan điểm xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, do liên minh công nhân và nông dân làm nền tảng, coi đây là nhiệm vụ chiến lược, lâu dài, xuyên suốt trong tiến trình phát triển của cách mạng ViệtNam.

Thứ ba, xác định cách mạng Việt Nam là bộ phận của cách mạng thế giới, Sách lược vắn tắt viết: “Trong khi tuyên truyền cái khẩu hiệu nước An Nam độc lập, phải đồng tuyên truyền và thực hành liên lạc với bị áp bức dân tộc và vô sản giai cấp thế giới, nhất là vô sản giai cấp Pháp”[3]. Nội dung này thể hiện kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, kết hợp cuộc đấu tranh giải phóng của dân tộc Việt Nam với phong trào công nhân quốc tế, với phong trào đấu tranh của các dân tộc bị áp bức và với nhân loại tiến bộ là một vấn đề kháchquan.

 Thứ tư, xác định phương pháp thực hiện độc lập dân tộc, tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội phải tiến hành bằng con đường cách mạng, sử dụng phương pháp cách mạng bạo lực; không đi vào con đường cải lương, thỏa hiệp.

 Thứ năm, xác định lực lượng lãnh đạo cách mạng Việt Nam là Đảng Cộng sản Việt Nam, “đội tiên phong của vô sản giai cấp”. Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin làm nền tảng tư tưởng.

Từ thực tiễn quá trình vận động của cách mạng Việt Nam và từ những nội dung được đề cập trong Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng có thể khẳng định rằng, đây là lần đầu tiên cách mạng Việt Nam có một văn kiện chính trị phản ánh đúng quy luật phát triển của xã hội Việt Nam trong điều kiện lịch sử mới; đáp ứng những nhu cầu cơ bản và cấp bách của xã hội Việt Nam, phù hợp với xu thế của thời đại. Chính nhờ có Cương lĩnh chính trị đúng đắn và sáng tạo nên ngay từ khi mới ra đời Đảng Cộng sản Việt Nam đã nhanh chóng trở thành lực lượng lãnh đạo, tập hợp xung quanh mình toàn thể dân tộc theo con đường cách mạng mà Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và nhân dân đã lựa chọn, như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định: “Cương lĩnh ấy rất phù hợp với nguyện vọng thiết tha của đại đa số nhân dân ta là nông dân. Vì vậy, Đảng đã đoàn kết được những lực lượng cách mạng to lớn chung quanh giai cấp mình. Còn các đảng phái của các giai cấp khác thì hoặc bị phá sản, hoặc bị cô lập. Do đó, quyền lãnh đạo của Đảng ta - Đảng của giai cấp công nhân - không ngừng củng cố và tăng cường”[4].

Dưới ánh sáng soi đường của Cương lĩnh chính trị đầu tiên, nhất là những định hướng về những vấn đề có tính chiến lược của cách mạng được đề cập trong Cương lĩnh chính là nền móng, cơ sở quan trọng để Đảng đã không ngừng cụ thể hóa và có bổ sung, phát triển trong đường lối, chủ trương; trong tổ chức chỉ đạo thực tiễn của Đảng ở từng giai đoạn lịch sử, dẫn dắt toàn dân tộc vượt qua mọi khó khăn, thác ghềnh để đi đến những thắng lợi. Điều này đã được khẳng định bởi quá trình khảo nghiệm của lịch sử và qua những thắng lợi vĩ đại của dân tộc Việt Nam trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội. Nhất là trong bối cảnh những năm đầu thập niên 90 thế kỷ XX, trước sự khủng hoảng trầm trọng của chủ nghĩa xã hội trên thế giới, Đảng Cộng sản Việt Nam vẫn kiên định con đường cách mạng được xác lập tại Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng: “đối với nước ta, không còn con đường nào khác để có độc lập dân tộc thật sự và tự do hạnh phúc cho nhân dân. Cần nhấn mạnh rằng đây là sự lựa chọn của chính lịch sử, sự lựa chọn đã dứt khoát từ năm 1930 với sự ra đời của Đảng”[5].

Ngay cả đến hiện nay, trong sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước, công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng vẫn giữ nguyên giá trị, vẫn là ngọn cờ dẫn lối cho cách mạng Việt Nam tiến bước trên con đường mà Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và nhân dân đã lựa chọn. Tuy nhiên, hiện nay, sự nghiệp cách mạng nước ta tiến hành trong bối cảnh quốc tế, khu vực có nhiều biến đổi to lớn và sâu sắc với đặc điểm nổi bật của thời đại là các nước với chế độ xã hội và trình độ phát triển khác nhau cùng tồn tại, vừa hợp tác, vừa đấu tranh, cạnh tranh gay gắt vì lợi ích quốc gia, dân tộc. Trong khi con đường quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta là con đường mới mẻ, chưa có tiền lệ, chúng ta phải vừa đi vừa dò đường, vừa làm, vừa rút kinh nghiệm; công cuộc đổi mới cũng không ít vấn đề mới nảy sinh cần được nghiên cứu, tổng kết, làm sáng tỏ. Trong bối cánh đó, đòi hỏi Đảng ta phải giữ vững định hướng, nhất là những vấn đề có tính chiến lược đã được đề cập ngay từ Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng và Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011), đồng thời phải không ngừng nghiên cứu lý luận và thực tiễn để đề ra được những chủ trương đúng đắn và có những chỉ đạo thực tiễn linh hoạt, sáng tạo đáp ứng được những yêu cầu đặt ra trong thực tiễn cách mạng. Vì thế cần phát huy việc nghiên cứu, vận dụng sáng tạo Cương lĩnh của Đảng trong từng giai đoạn cách mạng, trong đó có Cương lĩnh chính trị đầu tiên để Cương lĩnh của Đảng thực sự là ngọn cờ chiến đấu của Đảng ta nhất là trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa hiện nay ở nước ta./.

---