Rèn luyện đức “Chính” cho đội ngũ cán bộ theo tư tưởng Hồ Chí Minh

  Dương Bá Tiến
GV. Khoa LL Mác - Lênin, TT Hồ Chí Minh

 

          Trong cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn coi trọng vấn đề xây dựng đạo đức cho đội ngũ cán bộ, coi đạo đức là gốc, là nền tảng của người cách mạng. Bàn về những phẩm chất đạo đức mới, Người nhấn mạnh: các đức tính cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Trong đó, yêu cầu người cán bộ phải chú trọng rèn luyện đức “Chính”, vì có như thế họ mới trở thành những “người thiện”, mới là những người cán bộ “hoàn hảo”, mới có thể làm những việc “thẳng thắn, đứng đắn”, mới có thể giữ được tố chất của người cán bộ vì nước, vì dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đi xa, nhưng tư tưởng, đạo đức của Người vẫn hướng chúng ta đến với chân, thiện, mỹ. Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức của Người, có ý nghĩa quan trọng đối với đội ngũ cán bộ, giúp họ tu dưỡng và rèn luyện để trở thành những người cán bộ vừa “hồng”, vừa “chuyên”, xứng đáng là người đày tớ trung thành của nhân dân.

Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, “Chính có nghĩa là không tà, nghĩa là thẳng thắn, đúng đắn”(2), đức “Chính” của người cán bộ thể hiện trên rất nhiều mặt, nhưng chủ yếu thể hiện trên ba mặt:

Một là, đối với mình: phải không được tự kiêu, tự đại, nếu không sẽ thoái bộ, vì “mình hay, còn nhiều người hay hơn mình. Mình giỏi, còn nhiều người giỏi hơn mình”(3);  phải luôn cầu tiến bộ, và cố gắng tiến bộ mãi; luôn tự kiểm điểm, tự phê bình những lời mình đã nói, những việc mình đã làm, để phát triển điều hay, sửa đổi khuyết điểm của mình. Đồng thời phải hoan ngênh người khác phê bình mình. Đặc biệt phải luôn ghi nhớ: “Tự mình phải chính trước, mới giúp được người khác chính. Mình không chính, mà muốn người khác chính là vô lý”(4). Trong các bài nói chuyện với nhân dân, bộ đội, thanh niên, công an hay các đảng viên, Chủ tịch Hồ Chí Minh đều nhấn mạnh phải rèn luyện các đức cần, kiệm, liêm, chính. Trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc”, Người từng yêu cầu:“Mỗi đảng viên, trước hết là mỗi cán bộ, phải thật thà tự phê bình, tự sửa chữa những khuyết điểm của mình. Đặt lợi ích của Đảng, của dân tộc lên trên hết. Kiên quyết chống bệnh tự mãn tự túc, tự tư tự lợi, kiêu ngạo, ba hoa. Phải thực hành khẩu hiệu: “Chí công vô tư, cần, kiệm, liêm, chính!”(5).

Hai là, đối với người: phải yêu quý, kính trọng, giúp đỡ mọi người. Không nịnh hót người trên, xem khinh người dưới. Khi đối xử với mọi người phải có thái độ chân thành, khiêm tốn, thật thà, đoàn kết, biết học người và giúp người cùng tiến bộ. Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt nhấn mạnh “Phải thực hành chữ Bác - Ái”(6) trong quan hệ với mọi người, vì đó không chỉ là một cá nhân nào trong xã hội, đó là gia đình, anh em, họ hàng, bầu bạn; và rộng hơn nữa chính là đồng bào cả nước, là cả loài người. Nên chúng ta phải yêu thương nhau và thực hành bác ái.

Ba là, đối với việc: phải để công việc nước lên trên, trước việc tư, việc nhà;  phải có sáng kiến và kế hoạch trong mọi việc. Khi phụ trách việc gì thì quyết làm cho kỳ được, không sợ khó nhọc, nguy hiểm; lúc làm thì  phải cẩn thận, quyết làm và làm cho thành công. Người chính là người thấy “việc thiện dù nhỏ mấy cũng làm. Việc ác dù nhỏ mấy cũng tránh. Việc gì dù lợi cho mình, phải xét nó có lợi cho nước không? Nếu không có lợi mà có hại cho nước thì quyết không làm”(7). Trong bài viết đăng trên báo Cứu Quốc ngày 2/6/1949, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng chỉ rõ:

Siêng năng (cần), tằn tiện (kiệm), trong sạch (liêm), CHÍNH là THIỆN.(8)

Bản thân Chủ tịch Hồ Chí Minh đã không ngừng tu dưỡng và nêu gương thực hành đức “Chính”. Khi nhận được quà biếu của đồng bào, Người đều gửi tặng lại các cán bộ ở gần hoặc gửi tặng thương binh. Mỗi khi đến Trung thu hay khai giảng năm học mới, Người đều có thư và quà gửi các cháu thiếu niên, nhi đồng. Nhận được điện thoại của người quen gọi đến, Người đều hỏi thăm sức khoẻ rồi mới bàn công việc. Người luôn căn dăn “tự mình phải chính trước mới giúp được người khác chính” và gương mẫu thực hiện... Đây là những bài học rất sinh động về đức “Chính” của Người để đội ngũ cán bộ, đảng viên học tập và noi theo.

Có thể thấy, thực hiện tốt đức “Chính” sẽ đem lại niềm tin, tạo nên sự công bằng trong quan hệ giữa người với người; xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa cán bộ và nhân dân. Đặc biệt là đội ngũ cán bộ cấp cơ sở,những người làm việc trực tiếp với nhân dân, thu hút và đoàn kết các lực lượng quần chúng, gây dựng niềm tin của dân với Đảng. Hiện nay, toàn Đảng, toàn dân đang tiếp tục học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, thực tế cho thấy, việc tuyên truyền về đạo đức và tư tưởng đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được thực hiện khá rộng rãi, nhưng việc làm theo để rèn luyện đạo đức còn nhiều hạn chế. Trong phạm vi đức “Chính”, bên cạnh những cán bộ, đảng viên chân chính, mẫu mực, vẫn còn một số cán bộ chưa “Chính” trên các góc độ khác nhau, còn có biểu hiện “bất chính” trong lời nói và việc làm, “nói không đi đôi với làm; hứa nhiều làm ít; nói một đằng, làm một nẻo”(10); tự cao, tự đại, ra mặt “quan cách mạng” với nhân dân; xu nịnh cấp trên, xem thường cấp dưới; thờ ơ, thiếu trách nhiệm trong công việc.... Để khắc phục vấn đề này, theo tôi cần nêu cao yêu cầu rèn luyện, tu dưỡng đức “Chính” cho đội ngũ cán bộ, cụ thể:

Thứ nhất, đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị cho toàn bộ cán bộ đảng viên. Nêu cao tinh thần trách nhiệm, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên trong việc chấp hành nghiêm các Nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Qua đó, góp phần chống lại tệ nạn quan liêu, lãng phí, tham nhũng, lợi dụng chức quyền, đề cao chủ nghĩa cá nhân, giữ gìn phẩm chất người cán bộ, đảng viên.

Thứ hai,yêu cầu mỗi người cán bộ phải có phương hướng, biện pháp để tu dưỡng, rèn luyện, giữ gìn và nâng cao uy tín của mình; có thái độ nghiêm khắc với bản thân, đề cao tính tự chủ, tự kiềm chế, tự điều chỉnh, tự phê bình và phê bình, kết hợp lắng nghe ý kiến nhân dân để kịp thời khắc phục, sửa chữa, để chỉnh đốn kịp thời. Góp phần thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII và thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XII của Đảng.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đi xa, nhưng tư tưởng và tấm gương đạo đức của Người mãi mãi là nguồn sáng bất tận soi rọi vào mỗi tâm hồn con người Việt Nam, hướng cho mọi người đến với chân, thiện, mỹ của cuộc sống. Học tập và làm theo tư tưởng đạo đức của Bác có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự nghiệp cách mạng ở nước ta hiện nay, khi toàn Đảng và toàn dân ta đang triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ Đảng và trong nhân dân.

 

(1),(2),(3),(4),(5),(6),(7),(8) Hồ Chí Minh - Toàn tập, Tập 5, Nxb CTQG, H. 2000, tr. 631-645

(9) Hồ Chí Minh - Toàn tập, Tập 4, Nxb CTQG, H. 2000, tr. 36

(10) Nghị quyết số 04-NQ/TW ngày 30/10/2016 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khoá XII Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ.