Phát huy vai trò của Bộ đội Biên phòng tỉnh Thanh Hoá trong xây dựng, củng cố “thế trận lòng dân” trên địa bàn biên giới

 Trong những năm qua, cùng với lực lượng Bộ đội Biên phòng (BĐBP) cả nước, BĐBP tỉnh Thanh Hoá đã không ngừng xây dựng, củng cố “thế trận lòng dân”, phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân trong sự nghiệp bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia (BGQG), phục vụ có hiệu quả nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội ở khu vực biên giới (KVBG) và cả tỉnh.

 

Bàn về vai trò, sức mạnh của quần chúng Nhân dân, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Dễ mười lần không dân cũng chịu; Khó trăm lần dân liệu cũng xong”. Quán triệt tư tưởng của Bác, kế thừa bài học “dân là gốc” trong các cuộc kháng chiến, Đảng ta đặc biệt coi trọng yếu tố “lòng dân”, lấy việc xây dựng “thế trận lòng dân” làm động lực, tạo sức mạnh tổng hợp thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, biên giới, biển đảo, ngăn ngừa chiến tranh từ sớm, từ xa. 

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng xác định: “Xây dựng và phát huy mạnh mẽ “thế trận lòng dân” trong nền quốc phòng toàn dân và nền an ninh nhân dân”. Khẳng định vai trò, vị trí, tầm quan trọng có tính cốt tử của “lòng dân” và “thế trận lòng dân”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh: “Làm hợp lòng dân thì dân tin và chế độ ta còn, Đảng ta còn. Ngược lại, nếu làm cái gì trái lòng dân, để mất niềm tin là mất tất cả”.

Quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng ta, với chức năng, nhiệm vụ là “lực lượng nòng cốt, chuyên trách quản lý, bảo vệ BGQG, KVBG”; trong những năm qua, cùng với lực lượng BĐBP cả nước, BĐBP tỉnh Thanh Hoá đã không ngừng xây dựng, củng cố “thế trận lòng dân”, phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân trong sự nghiệp bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh BGQG, phục vụ có hiệu quả nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội ở KVBG và cả tỉnh.

Địa bàn quản lý của BĐBP tỉnh Thanh Hoá gồm 213,6km đường biên giới đất liền tiếp giáp với tỉnh Hủa Phăn nước CHDCND Lào, với 102km bờ biển, vùng biển rộng khoảng 23.000km²; có 59 xã, phường, thị trấn thuộc 11 huyện, thị xã, thành phố biên giới, ven biển với 06 dân tộc chính sinh sống (Kinh, Thái, Mường, Mông, Dao, Khơ Mú). Đây là địa bàn có ý nghĩa chiến lược, trọng yếu về quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Thời gian qua, được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, đầu tư của Trung ương và của tỉnh, tình hình kinh tế, xã hội KVBG Thanh Hoá đã có nhiều chuyển biến rõ rệt, đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân từng bước được nâng cao; hệ thống chính trị cơ sở được củng cố; quốc phòng, an ninh và đối ngoại được tăng cường; đặc biệt là chủ quyền lãnh thổ, an ninh BGQG được giữ vững ổn định.

Tuy nhiên, do địa hình phức tạp, cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ, khí hậu khắc nghiệt, nên đời sống vật chất, tinh thần của một bộ phận Nhân dân các dân tộc còn nhiều khó khăn, nhất là trên tuyến biên giới đất liền; văn hóa, giáo dục chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn đặt ra. An ninh, trật tự vẫn tiềm ẩn những nhân tố phức tạp, khó lường, đặc biệt là việc các thế lực thù địch luôn lợi dụng điều kiện kinh tế, xã hội khó khăn, trình độ nhận thức còn hạn chế của đồng bào các dân tộc để tuyên truyền, lôi kéo, kích động một bộ phận quần chúng Nhân dân tham gia các hoạt động, như: truyền đạo trái phép; khiếu kiện đông người, vượt cấp; tập trung đông người gây rối an ninh trật tự; mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma tuý, vũ khí, vật liệu nổ và các hành vi vi phạm pháp luật khác…

Trước tình hình trên, thực hiện phương châm “3 bám, 4 cùng” (bám đơn vị, bám địa bàn, bám chủ trương, chính sách; cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng nói tiếng đồng bào), BĐBP tỉnh Thanh Hóa đã tích cực, chủ động tham mưu, phối hợp với cấp ủy, chính quyền các địa phương KVBG đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động quần chúng Nhân dân chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; phát động, tổ chức các phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh BGQG trong tình hình mới”; thực hiện công tác cứu hộ, cứu nạn, giúp dân khắc phục hậu quả thiên tai; xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh toàn diện; triển khai các phương án đảm bảo an ninh, trật tự, đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm. Đặc biệt, BĐBP tỉnh đã tích cực, chủ động triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình, đề án về phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói, giảm nghèo ở KVBG, vùng biển với nhiều phong trào, mô hình, cách làm sáng tạo, có sức lan toả sâu rộng trong quần chúng Nhân dân, như: Phong trào “BĐBP chung sức xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “BĐBP chung tay vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau”; Chương trình “Nâng bước em tới trường - Con nuôi đồn Biên phòng”, “Mái ấm giúp người nghèo nơi biên giới”, “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương”, “Xuân biên phòng ấm lòng dân bản”, “Hỗ trợ con giống cho người nghèo nơi biên giới”; Mô hình “Trồng cây sắn năng suất cao”, “Chăn nuôi bò sinh sản tập trung”; “Tiết học biên cương”, “Cháo ấm yêu thương”, “Xoá mù chữ”…

Những việc làm thiết thực, có ý nghĩa trên của lực lượng BĐBP tỉnh Thanh Hoá đã khơi dậy, phát huy được sức mạnh to lớn, thu hút được đông đảo quần chúng Nhân dân tham gia, đóng góp vào sự nghiệp bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh BGQG và xây dựng KVBG. Theo đó, từ năm 2019 đến nay, quần chúng Nhân dân đã phối hợp cùng lực lượng BĐBP tuần tra bảo vệ biên giới được 706 lần/5.854 lượt người; hỗ trợ cứu hộ, cứu nạn được 67 vụ/178 phương tiện an toàn; cung cấp cho BĐBP hơn 9.000 tin có giá trị; có 01 tập thể, 54 hộ gia đình, 104 cá nhân đã đăng ký tham gia tự quản 213,6km đường biên giới, 90 mốc quốc giới; 1.625 thành viên tham gia 497 tổ tự quản an ninh, trật tự cấp thôn; 3.447 thành viên với 1.820 tàu thuyền tham gia 422 tổ tàu thuyền an toàn; 220 thành viên tham gia xây dựng 110 bến, bãi tự quản…điều đó cho thấy sự đồng lòng của đồng bào các dân tộc, góp phần củng cố vững chăc “thế trận lòng dân” trên địa bàn biên giới, vùng biển của tỉnh.

Bên cạnh những kết quả đạt được, trong xây dựng, phát huy “thế trận lòng dân” trên địa bàn biên giới vẫn còn những tồn tại, hạn chế, đó là: Công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân về ý nghĩa, vai trò, tầm quan trọng của nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ BGQG có lúc, có nơi còn hình thức; công tác vận động, thu hút Nhân dân tham gia phong trào bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh BGQG một số nơi hiệu quả chưa cao; hoạt động của một số mô hình tự quản hiệu quả thấp…

Trong thời gian tới, để khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên, đồng thời phát huy vài trò của BĐBP trong xây dựng, củng cố “thế trận lòng dân” trên địa bàn biên giới, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh BGQG trong tình hình mới, cần thực hiện một số giải pháp sau:

Một là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao hơn nữa nhận thức chính trị, ý thức trách nhiệm cho các tầng lớp Nhân dân ở KVBG. Đây là giải pháp có tính tiên quyết, hết sức quan trọng, làm cho các tầng lớp Nhân dân, cán bộ, đảng viên ở KVBG quán triệt sâu sắc những quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; nhận thức rõ âm mưu, thủ đoạn của bọn phản động và các thế lực thù địch; sẵn sàng tham gia, giúp đỡ lực lượng chức năng trong bảo vệ biên giới, xây dựng khu vực phòng thủ. BĐBP cần thực hiện các hình thức, biện pháp tuyên truyền phong phú, linh hoạt, phù hợp với đặc điểm, truyền thống văn hóa của từng dân tộc, từng địa bàn để Nhân dân dễ hiểu, dễ nghe, dễ tiếp thu và làm theo, tạo sự thống nhất, đồng thuận cao giữa quần chúng Nhân dân với Đảng, giữa đồng bào các dân tộc với cấp ủy, chính quyền địa phương và hệ thống chính trị các cấp.

Hai là, tăng cường giúp đỡ, hướng dẫn Nhân dân sản xuất, phát triển kinh tế, xã hội, xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân KVBG. Theo đó, BĐBP tỉnh cần tham mưu cho địa phương quy hoạch dân cư, kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội, xây dựng cơ sở hạ tầng; thực hiện chương trình xóa mù chữ, phổ cập giáo dục, nâng cao trình độ dân trí; tiến hành các hoạt động văn hóa, duy trì các lễ hội truyền thống, giữ gìn phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc; đồng thời đấu tranh bài trừ các hủ tục văn hoá lạc hậu, văn hoá xấu độc. Đồng thời, cần tiếp tục duy trì và nhân rộng các phong trào, chương trình, mô hình đang thực có hiệu quả về phát triển kinh tế, xã hội…góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân KVBG.

Ba là, tiếp tục thường xuyên chăm lo xây dựng và củng cố hệ thống chính trị cơ sở ở KVBG vững mạnh.Đây là giải pháp rất quan trọng và cơ bản đảm bảo cho sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của chính quyền ở các xã, phường, thị trấn, thôn bản biên giới phát huy vai trò và hiệu lực, nhằm làm cho mọi đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách của Nhà nước được chuyển tải đến cơ sở. Vì vậy, cần phải chú trọng công tác xây dựng đảng, tập trung bồi dưỡng phát triển đảng viên, đào tạo cán bộ là con em đồng bào dân tộc; hướng dẫn, tập huấn, bồi dưỡng để cán bộ cơ sở có nền nếp, tác phong làm việc hiệu quả, nhất là quan điểm thái độ phục vụ Nhân dân; xây dựng đội ngũ cán bộ cơ sở thực hiện “3 bám, 4 cùng”, “nghe được dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin, dân theo” để trở thành chỗ dựa tin cậy cho đồng bào.

Bốn là, tăng cường tổ chức các phong trào hành động tích cực cho quần chúng.Đây là một trong những nội dung cơ bản để xây dựng “thế trận lòng dân” nhằm khơi dậy và phát huy vai trò to lớn của quần chúng vào sự nghiệp bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh BGQG, không để sơ hở cho kẻ địch lợi dụng lôi kéo quần chúng chống phá sự nghiệp cách mạng. Muốn vậy, trước hết cần tiếp tục đẩy mạnh và nhân rộng các mô hình, phong trào hiện có đang phát huy tác dụng, như: Phong trào “Quần chúng tham gia tự quản đường biên, mốc quốc giới và giữ gìn an ninh, trật tự xóm, bản KVBG”, “Thanh niên xung kích bảo vệ đường biên”, “Tổ tự quản công trình biên giới”, “Tổ tự quản an ninh, trật tự”, “Tổ tàu, thuyền đoàn kết an toàn”, “Bến bãi an toàn”, “Tổ đoàn kết đảm bảo an ninh, trật tự”… Tổ chức quán triệt và triển khai hiệu quả, thiết thực Chỉ thị số 01/CT-TTg ngày 09/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc “Tổ chức phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh BGQG trong tình hình mới”. Cấp ủy, chỉ huy các đơn vị cần tiếp tục nghiên cứu, tìm tòi đề xuất các mô hình; tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương phát động các phong trào quần chúng hướng về biên giới, vùng biển, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh BGQG.

Xây dựng, củng cố “thế trận lòng dân” là vấn đề cốt lõi để phát huy sức mạnh của quần chúng Nhân dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hy vọng rằng, việc áp dụng những giải pháp nêu trên trong Bộ đội Biên phòng tỉnh Thanh Hoá sẽ góp phần xây dựng, củng cố “thế trận lòng dân” trên địa bàn biên giới của tỉnh ngày càng vững chắc, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh BGQG trong tình hình mới./.